مقالات

طراحی و اجرای سیستم تهویه مطبوع مرکزی در مجتمع‌های مسکونی و تجاری

سیستم تهویه مطبوع مرکزی (Central HVAC) قلب تاسیسات مکانیکی هر مجتمع مسکونی یا تجاری محسوب می‌شود. این سیستم وظیفه دارد دما، رطوبت، کیفیت هوا و فشار را در محدوده استاندارد نگه دارد تا ساکنان از آسایش حرارتی و هوای سالم برخوردار باشند. طراحی و اجرای صحیح HVAC علاوه بر افزایش بهره‌وری انرژی، نقش مهمی در کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش طول عمر تجهیزات دارد.

فهرست مطالب

  • ضرورت استفاده از سیستم‌های مرکزی در مجتمع‌ها
  • انواع سیستم‌های تهویه مطبوع (چیلر، VRF، پکیج روفتاپ)
  • اجزای اصلی سیستم مرکزی
  • استانداردهای طراحی (ASHRAE، مقررات ملی ساختمان)
  • محاسبات بار سرمایشی و گرمایشی
  • کانال‌کشی و لوله‌کشی استاندارد
  • کنترل هوشمند و BMS
  • نگهداری و سرویس دوره‌ای
  • تحلیل اقتصادی
  • سوالات متداول

ضرورت سیستم مرکزی

  1. کنترل یکنواخت دما و رطوبت در همه فضاها.
  2. صرفه‌جویی در انرژی نسبت به کولرهای مستقل.
  3. کاهش آلودگی صوتی و بصری.
  4. امکان مانیتورینگ متمرکز.

انواع سیستم‌های تهویه مطبوع

  • چیلر و فن‌کویل: متداول‌ترین انتخاب برای برج‌های مسکونی.
  • VRF (Variable Refrigerant Flow): کنترل دقیق و صرفه‌جویی در انرژی.
  • پکیج روفتاپ: مناسب مجتمع‌های تجاری متوسط.
  • سیستم‌های هیبریدی: ترکیب چیلر و VRF.

اجزای اصلی

  • چیلر یا یونیت مرکزی
  • برج خنک‌کننده
  • پمپ‌های سیرکولاسیون
  • شبکه لوله‌کشی
  • فن‌کویل‌ها یا هواسازها
  • سیستم کنترل هوشمند

استانداردهای طراحی

  • ASHRAE 90.1: بهره‌وری انرژی.
  • ASHRAE 62.1: تهویه و کیفیت هوا.
  • مبحث ۱۴ و ۱۹ مقررات ملی ساختمان ایران.

محاسبات بار

  • بر اساس روش Cooling Load Temperature Difference (CLTD) یا نرم‌افزارهای Carrier, HAP.
  • در مجتمع‌های مسکونی بار سرمایش حدود ۶۰ تا ۹۰ وات بر متر مربع و گرمایش ۷۰ تا ۱۰۰ وات بر متر مربع تخمین زده می‌شود.

کانال‌کشی و لوله‌کشی

  • استفاده از عایق حرارتی برای کاهش تلفات.
  • طراحی مسیرها با حداقل افت فشار.
  • لوله‌های مسی با ضخامت مناسب برای مبرد.

کنترل هوشمند

  • اتصال سیستم HVAC به BMS برای مانیتورینگ و کنترل انرژی.
  • استفاده از سنسورهای دما و CO₂ برای کنترل بهینه.

نگهداری

  • سرویس دوره‌ای چیلر (سالانه).
  • شستشوی کویل‌ها و فیلترها (۳ ماه یکبار).
  • تست ارتعاش و بالانس فن‌ها (۶ ماه یکبار).

تحلیل اقتصادی

  • هزینه اجرای سیستم چیلر-فن‌کویل در برج ۲۰ طبقه: حدود ۵۰ تا ۸۰ میلیارد تومان.
  • هزینه نگهداری سالانه: حدود ۳٪ از کل سرمایه‌گذاری.
  • صرفه‌جویی انرژی نسبت به سیستم‌های مستقل: ۲۰–۳۰٪.

سوالات متداول

  1. کدام سیستم برای برج‌های مسکونی مناسب‌تر است؟

سیستم چیلر + فن‌کویل.

  1. عمر مفید سیستم مرکزی چند سال است؟

حدود ۱۵ تا ۲۰ سال.

  1. آیا امکان اتصال به انرژی‌های تجدیدپذیر وجود دارد؟

بله؛ بخصوص در بخش گرمایش آب مصرفی.

  1. آیا VRF برای برج‌های بلند مناسب است؟

در صورت طراحی درست، بله.

  1. بهترین روش کاهش مصرف انرژی چیست؟

عایق‌کاری و کنترل هوشمند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *