شرکت تلاش گستر درخشان کاسپین (سهامی خاص)
مجری و مشاور طرح های صنعتی و ساختمان، تاسیسات، برق و نیرو رسانی
نوسانات شبکه و اضافهولتاژهای ناشی از صاعقه، از عوامل اصلی خرابی تجهیزات الکترونیکی و توقف سرویس هستند. نبود طراحی لایهای حفاظت، ریسک خرابی گسترده و آتشسوزی را افزایش میدهد. این مقاله راهکارهای جامع حفاظت در برابر نوسانات و صاعقه را ارائه میکند.
آنچه در این مقاله میخوانید
- مفاهیم اضافهولتاژ گذرا و حفاظت لایهای
- انتخاب و جانمایی SPD در سطوح مختلف
- سامانه حفاظت صاعقه: گیرنده، هادی نزولی، زمین و همبندی
- هماهنگی با ارتینگ و BMS
- نگهداری و بازرسی دورهای، خطاهای رایج و سوالات متداول
اصول حفاظت لایهای
- SPDسطح ورودی ساختمان، سپس در تابلوهای فرعی و نهایتاً نزدیک مصرفکننده حساس.
- هماهنگی ولتاژ حفاظتی و جریان نامی تخلیه بین سطوح.
- اتصال کمامپدانس به شینه زمین و همبندی کامل.
سامانه حفاظت صاعقه
- آنتن/گیرنده روی بام، هادیهای نزولی کوتاه و مستقیم، الکترود زمین با مقاومت مناسب.
- همبندی سازه فلزی، سینیهای کابل و تجهیزات مکانیکی به شینه زمین.
انتخاب تجهیزات
- SPDمناسب برای شبکه سهفاز و پریزهای حساس IT.
- جعبههای اتصال و گلندهای مناسب برای عبور از پوستههای ضدحریق.
- نشانگر سلامت SPD و فیوز حفاظتی سری.
مراحل اجرایی
- ارزیابی ریسک ساختمان (ارتفاع، موقعیت جغرافیایی، تجهیزات حساس).
- طراحی لایهای SPD و مسیرهای ارت کوتاه.
- نصب، تست پیوستگی و ثبت نتایج.
- آموزش بهرهبردار برای تعویض SPDهای تخلیهشده.
نگهداری
- بازبینی بصری فصلی، تست سالانه مقاومت زمین، کنترل اندیکاتور SPD.
- مستندسازی تعویضها و رویدادهای اضافهولتاژ.
نکات عملی
- مسیرهای طولانی بین SPD و تجهیزات حساس را با نصب سطح میانی کوتاه کنید.
- حلقههای زمین موازی به کاهش امپدانس کمک میکنند.
اشتباهات رایج
- نصب SPD بدون اتصال کوتاه و مستقیم به زمین.
- بیتوجهی به همبندی و ایجاد اختلاف پتانسیل خطرناک.
- تعویضنکردن SPD پس از رویداد تخلیه شدید.
سوالات متداول
- آیا SPD جایگزین ارت است؟ → خیر؛ مکمل هم هستند.
- از کجا بدانیم SPD کار کرده است؟ → اندیکاتور وضعیت و ثبت رخداد در BMS.
- چند سطح SPD لازم است؟ → ورودی، تابلوهای فرعی و نزدیک تجهیزات حساس.
- دوره تست چیست؟ → فصلی کنترل بصری، سالانه آزمون زمین.
- آیا همه تابلوها SPD میخواهند؟ → تابلوهای با بار حساس و مسیرهای طولانی اولویت دارند.
- آیا صاعقهگیر همیشه لازم است؟ → نتیجه ارزیابی ریسک و مقررات محلی است.